म लोभी नै रैछु क्यारे

एउटा साथीले भन्यो, "तिमी लोभी हो कि हैन, कस्तो कन्फ्युज भए म "|

उसले सिरिअसली नै सोधेको थियो | हामी एक अर्कासंग एक अर्काको बारेमा इमान्दारीका साथ सब राम्रो, नराम्रो कुरा भन्थ्यौ | यो प्रस्नले कतै घोच्यो मलाई - सोध्न बाध्य बनायो |

यो साथीलाई मनमा लाग्यो र सोध्यो | भनेपछि अरुले पनि यस्तै सोच्दो हुन्?

के म साचै लोभी छु त?

एउटी साथीले भन्थी, "फोन नि गर्दैनौ, मेसेज मात्रै गर्छौ, त्यो पनि आकल-झुक्कल |कति लोभी हो तिमि | बाहुन त परेउ " |

उसले जिस्काएर भनेकी हुन्थी | तर कहिले काही आफैलाई सोध्थे, "मेरो जातले गर्दा म लोभी भएको हु त?"

हुन त म बाहुन, क्षत्रि कुनै पनि 'लोभी' भनौदो जातमा पर्दिन | जातले लोभी बनाएको हो भनुम भने पनि नमिल्ने भो |

***

पढता ताका त कमाइ थिएन, खर्च गर्ने कुरा भएन | कलेजको फिस तिर्ने नाममा साथीहरु फिसभन्दा धेरै रकम घरबाट मगाएर 'रैला' गर्ने गर्थे| मैले त्यस्तो कहिलेइ गरिन | के म लोभी भाको थिए?

साथीहरु 'रैला' गर्ने नाममा रक्सि खाने निहु खोजिरहेको हुन्थे | कैले नया बर्ष, कैले जांच सकिएको खुसियाली, कहिले कसैको जन्म दिन, कहिले 'मौसमले च्यालेन्ज गर्ने' | म खान्थिन - रुची पनि थिएन र व्यर्थ खर्च जस्तो पनि लाग्थ्यो | के म लोभी भाको थिए?

खर्च गर्नु अगाडी, कुनै सामान किन्नु अगाडी म आफैलाई प्रश्न गर्ने गर्छु -

- के मलाई यो अति आवस्यक छ?

- के यो नभए पनि काम चल्छ?

- यो हुँदा र नहुँदा के फरक पर्छ?

जाबो एउटा सामान किन्नुको लागि कसले यत्रो दुख गर्छ| हो, तपाइको प्रश्न सहि हो | तपाइले गर्नु पर्छ भनेको हैन |

तपाई र मेरो आवस्यकता फरक हुन्छ, हैन? तपाइलाई आवस्यक लाग्ने चिज मलाई फाल्तु खर्च लाग्न सक्छ | तपाइले Adidas र Nikeको ब्रान्डेड जुत्ता ५००० हालेर किनेको मलाई अनावस्यक लाग्छ | मैले ४०००० हालेर किनेको साइकल तपाइलाई फाल्तु खर्च लाग्छ | हो, कसले किन्छ हौ ४० हजारको साइकल? साधारण साइकल चढे भैहाल्थ्यो नि | तपाइले पनि साधारण जुत्ता लाउदा हुदैन र? ५०० मा पाइन्छ न्यु रोडको फुटपाथमा | आखिर तेस्ले नि लगाएर हिड्न मिलिहाल्छ क्यारे |

खर्चै नगर्नु र खर्च गर्नु अगाडी सोच्नुमा फरक छैन होला?

हो, मलाई पनि रहर लाग्छ राम्रो लाउनु, राम्रो ठाउमा खानु | कति महँगो ठाउँमा धाएको पनि छु | अनावस्यक थियो, तर कहिले काही रहर मलाई पनि लाग्छ नि, मान्छे नै हुँ |

भर्खरै दशैं सकियो | दशैं आउनु १ महिना रहंदा साथीहरु शपिंग जानु पर्छ, तलब कहिले आउने हो भनेर चिन्तित हुन्थे| मलाई खासै फरक परेन | एक त मलाई चाड-बाड खासै चासो लाग्दैन,अर्को, शपिंग भन्ने कुरा आवस्यक नपरे सम्म गरिएन | नयाँ चाड आयो भन्दैमा नया लुगा लगाउनु पर्ने जरुरत देख्दिन म | लोभी पो रैछु क्यारे |

एक जनाले भन्यो, "ल ठिकै छ, कमाउने नहुदा सम्म त खर्च बचाएको राम्रो | तर अब त आफै कमाउने भैसकिस, त्यो पैसा जम्मा गरेर गर्छस के?"

हैन प्रभु, पैसा कमाको छु भन्दैमा यतिकै फाल्दै हिड्नु? पैसा नै सबै थोक हैन, बचाएर हुने त केहि पनि हैन हुन त | तर अब मलाई गाडी चाहिएको छैन, तर गाडी किन्ने पैसा छ भन्दैन, हतार हतार गाडी किन्न जानु? बचाएर केहि घाटा भैराको छ र?

आवस्यकता जहिले पनि पर्न सक्छ, तेतिबेला मसंग आवस्यकता पुरा गर्न क्षमता नहोला भन्ने डर लाग्छ मलाई |

लोभी भए लोभी नै सहि |

***

सायद एक रुपैयाको महत्व बुझ्छु, त्यसैले लोभी छु |

सानोमा २ रुपैया खाजा खाने पैसा घरबाट पाउदा, १ रुपैया बचायो भने जम्मा गरेर घरमा अर्को महिनालाई १ पोका नुन पुग्छ भन्ने बुझेको छु मैले | त्यसैले लोभी छु |

+२ पढ्दा, समोसाखाने १० रुपैया बचाएर भोलिको लागि बस भाँडा पुग्छ भन्ने बुझेको छु मैले | दिनको १० रुप्यैया, महिनाको ३०० रुपैया बुबा-आमाको खल्तीबाट बचाउदा, उंहाहरुलाई कति सहयोग हुन्छ भन्ने बुझेको छु मैले | त्यसैले लोभी छु |

आज बचाए भने भोलि आवस्यक पर्दा अर्काको खुट्टा ढोग्न जानु पर्दैन भन्ने बुझेको छु मैले | त्यसैले लोभी छु |

खर्च बचाउदा, मलाई धेरै कमाउने आश बढी हुदैन र पैसाको पछि जिन्दगि बर्बाद गर्नु पर्दैन भन्ने बुझेको छु मैले | त्यसैले लोभी छु |

***

खर्च मै पनि गर्छु | तपाई र म मा एती फरक छ कि, तपाई पर्समा भएको पैसा हेरेर, ब्यांक ब्यालेन्स हेरेर खर्च गर्नुहुन्छ, म आवस्यकता हेरेर गर्छु |

तर लोभी नै रैछु क्यारे |

Comments